11 Lat di miskunn vara for dei som kjenner deg,
di rettferd for dei ærlege av hjartet.
12 Lat ikkje foten til den stolte trø meg ned!
Handa til den lovlause skal ikkje jaga meg bort.
13 Der ligg dei, dei som gjer urett.
Dei er støytte ned og kan ikkje reisa seg.
Vers 11: Å kjenna Gud er det evige livet (Joh 17,3). Det er kjerna i det å vera eit kristent menneske. Ingen kan kjenna Gud utan at Gud gjer seg kjent for vedkommande. Dersom ikkje Gud stadig tek seg av oss og viser seg for oss, misser me kontakten med han Dette er ei bøn om at Gud skal bevara oss i trua slik at me kvar dag kan nyta hans nåde. Vilkåret for at han handlar slik me oss er at me er ærlege menneske. Dersom me skjuler oss for han, blir uærlege, vil han skjula seg for oss.
Vers 12 er ei naturleg bøn for alle som vert forfølgde for trua si. Mange vert trødde ned og jaga bort frå hus og heim fordi dei trur på Jesus og samlar folk om Ordet, bøna og nattverden. "Den lovlause" er den som ikkje godkjenner Guds lov slik ho er gjeven oss gjennom Bibelen, som gyldig for livet sitt, og som slost mot at Guds lov skal lyda og ha innflyting på folks liv.
Vers 13: Dei "stolte" er dei som går mot Gud. Det er dårskap. Han dømmer dei og støyter dei ned. Den evige fortapinga ventar alle som ikkje vil audmjuka seg og bøya seg for Gud og hans ord. Då kan dei ikkje meir reisa seg meir.
onsdag 25. september 2013
mandag 23. september 2013
Salme 36,6-10
6 Herre, til himmelen når di miskunn,
til skyene rekk din truskap.
7 Di rettferd er som mektige fjell,
som det store havdjup er dine dommar.
Herre, du bergar både menneske og dyr.
8 Kor verdfull din kjærleik er, Gud!
I skuggen av dine venger søkjer menneskeborna ly.
9 Dei får nyta overfloda i ditt hus,
du lèt dei drikka av gledebekken din.
10 For hos deg er livsens kjelde,
i ditt lys ser vi lys.
Dette avsnittet er ein mektig proklamasjon av kven og korleis Gud er, ein lovsong som ligg klar til bruk for oss alle. Eg tilrår deg å læra desse versa utanåt og brukar dei i bønelivet ditt.
Vers 6 slår fast at Herrens miskunn nåt til himmelen og at hans truskap når til skyene. Det betyr at du heile tida er totalt dekka av Guds miskunn og truskap. Det er elementet du lever i.
Vers 7: Guds rettferd er eit uttrykk for Guds gode og lover, og hans vilje til å tilgje dei som har brote dei og som innrømmer skulda si. Lovene er, som dei mektige fjella, uforanderlege og hans frelsesvilje uslitelege. Eit norsk uttrykk for dette er: Guds rettferd står til Dovre fell, og Dovrefjell kan ikkje falla.
Guds domar er eit uttrykk for hans gjerningar, hans styresett i verda. Dei er djupe som det djupaste havet, uforståelege for oss menneske. Men det me skal forstå, det deler han med oss, og det handlar om hans store frelsesvilje. Han bergar menneske og dyr. Dyra er heilt nødvendige for liva våre, og Guds omsorg for dei, er eit uttrykk for hans omsorg for oss.
Vers 8: Guds kjærleik er den største av alle verdiar i menneskelivet. Den som har Guds kjærleik er eit rikt menneske. Den som står utanfor Guds personlege kjærleik, er uendeleg fattig.
Siste delen av verset handlar om retten til å leva i Guds umiddelbare nærleik, i skuggen av vengjene hans. Du snakkar om privelegium. Jesus snakkar om å samla oss slik som høna samlar kyllingane sine under vengjene sine. Men det må me vilja. Står me Gud nært, er me trygge. Lever me langt borte frå han, er me sårbare for synd og sorg.
Vers 9: Den som lukkar Guds kjærleik inn i livet, blir sjølv lukka inn i Guds heim og får nyta overfloda der. Når eit menneske erfarer å få bada i Guds kjærleik kjem den store gleda. Denne gleda er i Gud og hos Gud og kjem over oss så lenge me held oss til Gud og hans godleik. Gleda er grunnstemninga i truslivet. Engelen på Betlehemsmarkene sa til gjetarane: "Sjå, eg forkynner dykk ei stor glede..." Jesus Kristus, den oppstadne frelsaren, er vår store glede.
Vers 10: I Gud er livsens kjelde. Det er i samfunnet med Han me får evig liv, men det er også han som gjer liva våre verd å leva. Slik opplevest det for alle som har oppdaga Gud, uansett om liva deira har vore kjempegode før dei kom til tru også. Det lyset menneska ser hos Gud er så annleis og så mykje vakrare enn alt anna lys dei har sett, at dei må sanna med David: Det er i ditt lys eg ser lys. Dvs. det er i lyset frå Guds kjærleik eg oppdagar sanninga om livet, verda, meg sjølv, min neste osv. Det er som eit sceneteppe som går opp, og bak dette teppet opnar det seg ei verd som var totalt ukjent for eit menneske før. Det opnar heile tilværet. Gud kallar det for openberring, som rett og slett betyr avdekking.
til skyene rekk din truskap.
7 Di rettferd er som mektige fjell,
som det store havdjup er dine dommar.
Herre, du bergar både menneske og dyr.
8 Kor verdfull din kjærleik er, Gud!
I skuggen av dine venger søkjer menneskeborna ly.
9 Dei får nyta overfloda i ditt hus,
du lèt dei drikka av gledebekken din.
10 For hos deg er livsens kjelde,
i ditt lys ser vi lys.
Dette avsnittet er ein mektig proklamasjon av kven og korleis Gud er, ein lovsong som ligg klar til bruk for oss alle. Eg tilrår deg å læra desse versa utanåt og brukar dei i bønelivet ditt.
Vers 6 slår fast at Herrens miskunn nåt til himmelen og at hans truskap når til skyene. Det betyr at du heile tida er totalt dekka av Guds miskunn og truskap. Det er elementet du lever i.
Vers 7: Guds rettferd er eit uttrykk for Guds gode og lover, og hans vilje til å tilgje dei som har brote dei og som innrømmer skulda si. Lovene er, som dei mektige fjella, uforanderlege og hans frelsesvilje uslitelege. Eit norsk uttrykk for dette er: Guds rettferd står til Dovre fell, og Dovrefjell kan ikkje falla.
Guds domar er eit uttrykk for hans gjerningar, hans styresett i verda. Dei er djupe som det djupaste havet, uforståelege for oss menneske. Men det me skal forstå, det deler han med oss, og det handlar om hans store frelsesvilje. Han bergar menneske og dyr. Dyra er heilt nødvendige for liva våre, og Guds omsorg for dei, er eit uttrykk for hans omsorg for oss.
Vers 8: Guds kjærleik er den største av alle verdiar i menneskelivet. Den som har Guds kjærleik er eit rikt menneske. Den som står utanfor Guds personlege kjærleik, er uendeleg fattig.
Siste delen av verset handlar om retten til å leva i Guds umiddelbare nærleik, i skuggen av vengjene hans. Du snakkar om privelegium. Jesus snakkar om å samla oss slik som høna samlar kyllingane sine under vengjene sine. Men det må me vilja. Står me Gud nært, er me trygge. Lever me langt borte frå han, er me sårbare for synd og sorg.
Vers 9: Den som lukkar Guds kjærleik inn i livet, blir sjølv lukka inn i Guds heim og får nyta overfloda der. Når eit menneske erfarer å få bada i Guds kjærleik kjem den store gleda. Denne gleda er i Gud og hos Gud og kjem over oss så lenge me held oss til Gud og hans godleik. Gleda er grunnstemninga i truslivet. Engelen på Betlehemsmarkene sa til gjetarane: "Sjå, eg forkynner dykk ei stor glede..." Jesus Kristus, den oppstadne frelsaren, er vår store glede.
Vers 10: I Gud er livsens kjelde. Det er i samfunnet med Han me får evig liv, men det er også han som gjer liva våre verd å leva. Slik opplevest det for alle som har oppdaga Gud, uansett om liva deira har vore kjempegode før dei kom til tru også. Det lyset menneska ser hos Gud er så annleis og så mykje vakrare enn alt anna lys dei har sett, at dei må sanna med David: Det er i ditt lys eg ser lys. Dvs. det er i lyset frå Guds kjærleik eg oppdagar sanninga om livet, verda, meg sjølv, min neste osv. Det er som eit sceneteppe som går opp, og bak dette teppet opnar det seg ei verd som var totalt ukjent for eit menneske før. Det opnar heile tilværet. Gud kallar det for openberring, som rett og slett betyr avdekking.
lørdag 7. september 2013
Salme 36,1-5
Til korleiaren. Av Herrens tenar. Av David.
2 Synda talar til den lovlause
djupt i hans hjarte.
Redsle for Gud har han ikkje for auge.
3 Han ser det som smiger
at ein oppdagar hans skuld
og legg han for hat.
4 Kvart ord frå hans munn er urett og svik.
Han er ikkje forstandig meir og gjer ikkje det gode.
5 Han legg vonde planar på leiet.
Han vel ein veg som ikkje er god.
Han viser ikkje frå seg det vonde.
v.2: "Den lovlause" er den som ikkje anerkjenner Guds overherredøme i livet sitt, og dermed heller ikkje autoriteten i Guds ord. Han er sin eigen gud, og difor blir han utan vern mot det vonde og eit lett offer for djevelen når denne gjev han syndige idear.
v.3: Synd og vondskap har ein tendens til å veksa ut over sine proporsjonar i eit menneskeliv, og ein endar opp med å vera stolt over det i livet som er heilt galt etter Guds ord. Ein vert utan skam.
v.4 og 5: Til slutt endar denne personen opp med å leggja vonde planar. Då er opprøret mot Gud blitt gjennomtenkt og det vonde ein gjer er resultat av eit aktivt val, og ikkje av freisting og fall. Det som Gud kallar vondt, kallar denne godt og vise versa. Det er dette som er den "lovløysa" som Jesus snakkar om i Matteus 24,12, som gjer at kjærleiken mellom folk kolnar. Ulydnad mot Guds ord er vatn på Guds eld.
2 Synda talar til den lovlause
djupt i hans hjarte.
Redsle for Gud har han ikkje for auge.
3 Han ser det som smiger
at ein oppdagar hans skuld
og legg han for hat.
4 Kvart ord frå hans munn er urett og svik.
Han er ikkje forstandig meir og gjer ikkje det gode.
5 Han legg vonde planar på leiet.
Han vel ein veg som ikkje er god.
Han viser ikkje frå seg det vonde.
v.2: "Den lovlause" er den som ikkje anerkjenner Guds overherredøme i livet sitt, og dermed heller ikkje autoriteten i Guds ord. Han er sin eigen gud, og difor blir han utan vern mot det vonde og eit lett offer for djevelen når denne gjev han syndige idear.
v.3: Synd og vondskap har ein tendens til å veksa ut over sine proporsjonar i eit menneskeliv, og ein endar opp med å vera stolt over det i livet som er heilt galt etter Guds ord. Ein vert utan skam.
v.4 og 5: Til slutt endar denne personen opp med å leggja vonde planar. Då er opprøret mot Gud blitt gjennomtenkt og det vonde ein gjer er resultat av eit aktivt val, og ikkje av freisting og fall. Det som Gud kallar vondt, kallar denne godt og vise versa. Det er dette som er den "lovløysa" som Jesus snakkar om i Matteus 24,12, som gjer at kjærleiken mellom folk kolnar. Ulydnad mot Guds ord er vatn på Guds eld.
tirsdag 18. juni 2013
Salme 35,25-28
25 Dei skal ikkje le og tenkja: «Som vi ønskte!»
Dei skal ikkje seia: «Vi har slukt han.»
Dette verset er ein profeti om at fiendane ikkje skal lukkast og triumfera. Den gleda skal dei ikkje få.
26 Alle som gler seg over mi ulukke,
skal bli til spott og skam.
Dei som ser ned på meg,
skal kle seg i skam og vanære.
27 Dei som bryr seg om min rett,
skal jubla og gleda seg.
Alltid skal dei seia: «Stor er Herren,
som ønskjer fred for sin tenar.»
Desse to verset uttrykker ein viktig bibelsk sanning om rettferd: Du får att etter den måten du behandlar andre. Den som spottar, vil sjølv oppleva spott, den som ærar ein annan vil sjølv bli æra. Som også Jesus seier det i Bergpreika: "Sæle dei miskunnsame, dei skal få miskunn." Det er Gud som regiserer dette.
Dei som bryr seg om min rett, er det som forsvarer salmisten når han må fronta urettvise klagemål. Dei skal "jubla og gleda seg". Det betyr at dei vinn fram med saka. Elles vil folk som stiller opp for andre alltid ha ei kjelde til glede i seg sjølv. Forsvarar fungerer i samsvar med Den heilage ande, og når me er i harmoni med han, blir me glade. Me registrerer i vår ånd at Gud er stor, og at han "ønskjer fred for sin tenar." Fred = shalom = velferd.
28 Mi tunge skal forkynna di rettferd
og lovprisa deg heile dagen.
Enno ein gong ser me at trua losnar tungebandet, den som erfarer Gud forkynner hans rettferd (som også kan omsetjast "frelse"), og lovpriser han heile dagen. Personleg gudserfaring resulterer i eit totalengasjement for Gud. Ein lovar Han døgnet på tamp :)
Dei skal ikkje seia: «Vi har slukt han.»
Dette verset er ein profeti om at fiendane ikkje skal lukkast og triumfera. Den gleda skal dei ikkje få.
26 Alle som gler seg over mi ulukke,
skal bli til spott og skam.
Dei som ser ned på meg,
skal kle seg i skam og vanære.
27 Dei som bryr seg om min rett,
skal jubla og gleda seg.
Alltid skal dei seia: «Stor er Herren,
som ønskjer fred for sin tenar.»
Desse to verset uttrykker ein viktig bibelsk sanning om rettferd: Du får att etter den måten du behandlar andre. Den som spottar, vil sjølv oppleva spott, den som ærar ein annan vil sjølv bli æra. Som også Jesus seier det i Bergpreika: "Sæle dei miskunnsame, dei skal få miskunn." Det er Gud som regiserer dette.
Dei som bryr seg om min rett, er det som forsvarer salmisten når han må fronta urettvise klagemål. Dei skal "jubla og gleda seg". Det betyr at dei vinn fram med saka. Elles vil folk som stiller opp for andre alltid ha ei kjelde til glede i seg sjølv. Forsvarar fungerer i samsvar med Den heilage ande, og når me er i harmoni med han, blir me glade. Me registrerer i vår ånd at Gud er stor, og at han "ønskjer fred for sin tenar." Fred = shalom = velferd.
28 Mi tunge skal forkynna di rettferd
og lovprisa deg heile dagen.
Enno ein gong ser me at trua losnar tungebandet, den som erfarer Gud forkynner hans rettferd (som også kan omsetjast "frelse"), og lovpriser han heile dagen. Personleg gudserfaring resulterer i eit totalengasjement for Gud. Ein lovar Han døgnet på tamp :)
mandag 17. juni 2013
Salme 35, 17-24
17 Herre, kor lenge vil du sjå på?
Berg mitt liv frå herjingane deira,
det einaste eg har, frå løvene!
"Kor lenge?" er eit spørsmål som går att hos folk som slit, men som det sjeldan vert gjeve svar på av Gud. Det er rimeleg å tru at dette i dei fleste høve ikkje er bestemt. Gud ser tinga an, for å bruka eit menneskeleg uttrykk. Lengda på lidinga er m.a. knytta til grad av bøn (2.Kor.1,11) , og stundom av grad av omvending.
Så ber han om å bli berga frå fiendane (løvene) sine herjingar. "Liv" er det same som "sjel". Det strekker seg altså langt utover det fysiske. Det handlar om livet med Gud og nesten. Folk kan få livet sitt skikkeleg øydelagt sjølv om dei ikkje bli drepne fysisk.
18 Eg vil prisa deg i den store forsamlinga,
i folkemengda vil eg lova deg.
Dette er eit ord eg set stor pris på. Me finn mange ord i Bibelen som handlar om å prisa Gud saman med andre, eller mellom andre. Når me gjer det, gjev me Gud rom til å råda mellom oss og gjera sine gjerningar med oss og gjennom oss.
19 Lat ikkje mine svikefulle fiendar
gleda seg over meg!
Dei som hatar meg utan grunn,
skal ikkje få senda meg hånlege blikk.
20 For dei talar ikkje venleg,
men tenkjer ut svikefulle planar
mot dei stille i landet.
21 Dei sperrar opp munnen imot meg
og ler hånleg: «Vi har sett det med eigne auge!»
Han held fram med å be om at fiendane hans skal mislukkast med å gjennomføra dei svikefulle planane sine. "Dei stille i landet" er dei som trur på Gud, som ope lovar hans namn og hevdar hans ord og som jobbar i det stille med å læra folk å gå på Guds vegar. Slike folk er svært effektive og vil på sikt gjennomsyra samfunnet med Guds ord og godleik, dei "arvar landet" (Matt.5,3). Det er desse djevelen forfølgjer og hånar, og han framstiller dei som fjerne og drøymande menneske utan bakkekontakt. "Vi har sett det med eigne augo" kan også bety at dei har sett salmisten sin dysfunksjon og hans nederlag, og at dei held dette miskunnslaust opp mot han.
22 Du ser det, Herre. Tei ikkje!
Herre, ver ikkje langt borte frå meg!
23 Vakna og hjelp meg til min rett,
min Gud og Herre, før mi sak!
24 Døm meg etter di rettferd, Herre, min Gud.
Lat dei ikkje gleda seg over meg!
v.22 startar med å slå fast at Herren ser og observerer kva som skjer med salmisten. Det er bra, men han vil ikkje ha Gud som ein passiv tilskodar på lang avstand. Han vil at han skal koma nær og ta vare på han og tala saka hans overfor motstandarane. Dette er så menneskeleg. Når menneska ikkje vil oss vel, blir me redde og føler fort at Gud er fjern og stille, ja nærast sovande. Me får lyst og vekka han, v.23. Det er sjølvsagt ikkje snakk om å vekka Gud fysisk, for i følgje Salme 121 så søv og slumrar ikkje Israels vaktar, men å vekka han for oss og vår sak, gjera han oppmerksam på at her føregår det saker og ting som ikkje er bra og som strengt tatt er hans bord.
Kjære lesar! Verda er full av urett. Makta vinn nesten alltid over retten, og slike bøner som dette er høgst relevante i ei verd der mafiakreftene ser ut til å vinna terreng i mange land, og infiltrera både den økonomiske og politiske makteelite.
For truande menneske er Gud både sakførar og domar. Me skal alle fram for Kristi domstol, skriv Paulus i 2.Kor 5. Det er to ting å seia om denne domen: For det første: Jesus er vår domar, og med bakgrunn i at han døydde for våre synder og sto opp til vår rettferd, har han mandat til å frikjenna alle som trur. Han tok bort syndene våre på krossen, og så lenge me trur på han, og så lenge me vil at hans verk på krossen skal gjelda for oss, blir me ikkje domfelte. Det andre er at han gjev oss løn for det gode me han gjort i hans namn, og storleiken på løna vurderer Han.
Salmisten vl bli dømt etter GUDS rettferd, ikkje etter det menneske meiner er rettferdig, for det er to heilt ulke ting. Gud veg alle ting rett, medan menneska legg vekta snart på det eine og snart på det andre, alt etter kva som gagnar saka deira. Det store for oss er at Gud også kjenner vekta og verdien på Jesus, og at han for Hans skuld allttid dømer til vår fordel, og han ler aldri av oss når det går galt. Ein av menneska sine simplaste eigenskapar er skadefryden, og salmisten ber om å bli spart for å koma i ein situasjon der motstandarane sit att og peikar lang nase.
mandag 13. mai 2013
Salme 35,10-16
10 Kvart bein i kroppen skal seia:
« Herre, kven er som du,
du bergar den hjelpelause
frå den som er sterkare enn han,
ein fattig stakkar
frå den som ranar han.»
11 Falske vitne reiser seg,
dei spør meg om slikt eg ikkje veit.
12 Dei løner godt med vondt,
eg sit att åleine.
13 Men eg kledde meg i sekkestrie då dei var sjuke.
Eg plaga meg med faste
og bad med hovudet bøygd
14 som for ein ven eller bror.
Lik ein som sørgjer over mor si,
gjekk eg nedbøygd i svarte klede.
15 Men når eg snåvar,
blir dei glade og samlar seg.
Dei samlar seg mot meg for å slå
utan at eg veit om det,
dei riv og slit utan stans.
16 Ugudelege som dei er,
spottar og håner dei,
dei skjer tenner mot meg.
v.10. "Kvart bein" illustrerer her det inste av det inste hos salmisten, heile hans konstitusjon. Han er heilt oppslukt av å vitna om Guds godleik, og han gjer det.
Spørsmålet "kven er som du"? er retorisk. Svaret er sjølvinnlysande. Ingen er som Gud, det er ingen som engasjerer seg i svake og hjelpelause menneske som han.
v.11: Falske vitne er personar som ikkje har sanninga som ideal, men som blir styrt etter ønske om å få felt han/ho dei vitnar mot.
Dei stiller "vanskelege spørsmål" som salmisten ikkje kan svara på. Slikt kan skje i rettssaker overfor kristne under forfølging, men også i vitnesituasjonar. Kven har vel ikkje opplevd denne type spørsmål når ein skal vitna om Jesus for nokon? Straks kjem den ein vil vinna for Gud opp med eit hav av vanskelege spørsmål. Ein ønskjer ikkje svar, men å skubba Gud bort frå livet sitt.
v.12: Salmisten har synt fiendane sin godleik, men blir møtt med vondskap tilbake. Dette var Jesu kår i verda, og er, som me har sagt mange gongar, ofte det kår som etterfølgjarane hans må leva under. Å syna menneska godleik garanterer ikkje mot forfølging. Kvifor er det slik? Fordi forfølging ikkje skriv seg frå menneske, men frå djevelen, denne verdas fyrste. Han let seg ikkje overvinna av det gode. Han styrer ikkje etter etiske og logiske reglar.
v.13-14: Salmisten hadde verkeleg engasjert seg i uvenene sine, fasta og bedd for dei då dei var sjuke. Difor var denne motstanden så vanskeleg å forstå for han.
v.15-16 skildrar den skadefryd som uvenene kjenner på når det går dårleg for denne salmisten. Skadefryd er den menneskelege synd på sitt mest groteske. At me ikkje bryr oss om dei lidande er ein ting, men me har nådd botn på den moralske stigen når me gleder oss over andres naud.
Gud elskar fellesskap bygd på kjærleik og solidaritet. Men det finst også eit djevelsk fellesskap. Det finn me når folk slår seg saman for å nedkjempa ein felles fiende. Fellesskap i opprør, kan me kalla det. Det kan aldri bestå. Når ein har nådd sitt mål, begynner folk å nedkjempa kvarandre.
I den vestlege delen av verda ser me i vår tid at media spelar ein vesentleg rolle når det gjeld å samla folk i hylekor mot enkeltpersonar. I slike prosessar vekkest rovlysta i folk. Ein jaktar på eit offer, og dei det gjeld vert spotta rundt alle bord. Det fører nokre av dei inn i døden. Når objektiv sanning vert kopla saman med spekulasjonar, er det ingen nåde å spora hos folk.
« Herre, kven er som du,
du bergar den hjelpelause
frå den som er sterkare enn han,
ein fattig stakkar
frå den som ranar han.»
11 Falske vitne reiser seg,
dei spør meg om slikt eg ikkje veit.
12 Dei løner godt med vondt,
eg sit att åleine.
13 Men eg kledde meg i sekkestrie då dei var sjuke.
Eg plaga meg med faste
og bad med hovudet bøygd
14 som for ein ven eller bror.
Lik ein som sørgjer over mor si,
gjekk eg nedbøygd i svarte klede.
15 Men når eg snåvar,
blir dei glade og samlar seg.
Dei samlar seg mot meg for å slå
utan at eg veit om det,
dei riv og slit utan stans.
16 Ugudelege som dei er,
spottar og håner dei,
dei skjer tenner mot meg.
v.10. "Kvart bein" illustrerer her det inste av det inste hos salmisten, heile hans konstitusjon. Han er heilt oppslukt av å vitna om Guds godleik, og han gjer det.
Spørsmålet "kven er som du"? er retorisk. Svaret er sjølvinnlysande. Ingen er som Gud, det er ingen som engasjerer seg i svake og hjelpelause menneske som han.
v.11: Falske vitne er personar som ikkje har sanninga som ideal, men som blir styrt etter ønske om å få felt han/ho dei vitnar mot.
Dei stiller "vanskelege spørsmål" som salmisten ikkje kan svara på. Slikt kan skje i rettssaker overfor kristne under forfølging, men også i vitnesituasjonar. Kven har vel ikkje opplevd denne type spørsmål når ein skal vitna om Jesus for nokon? Straks kjem den ein vil vinna for Gud opp med eit hav av vanskelege spørsmål. Ein ønskjer ikkje svar, men å skubba Gud bort frå livet sitt.
v.12: Salmisten har synt fiendane sin godleik, men blir møtt med vondskap tilbake. Dette var Jesu kår i verda, og er, som me har sagt mange gongar, ofte det kår som etterfølgjarane hans må leva under. Å syna menneska godleik garanterer ikkje mot forfølging. Kvifor er det slik? Fordi forfølging ikkje skriv seg frå menneske, men frå djevelen, denne verdas fyrste. Han let seg ikkje overvinna av det gode. Han styrer ikkje etter etiske og logiske reglar.
v.13-14: Salmisten hadde verkeleg engasjert seg i uvenene sine, fasta og bedd for dei då dei var sjuke. Difor var denne motstanden så vanskeleg å forstå for han.
v.15-16 skildrar den skadefryd som uvenene kjenner på når det går dårleg for denne salmisten. Skadefryd er den menneskelege synd på sitt mest groteske. At me ikkje bryr oss om dei lidande er ein ting, men me har nådd botn på den moralske stigen når me gleder oss over andres naud.
Gud elskar fellesskap bygd på kjærleik og solidaritet. Men det finst også eit djevelsk fellesskap. Det finn me når folk slår seg saman for å nedkjempa ein felles fiende. Fellesskap i opprør, kan me kalla det. Det kan aldri bestå. Når ein har nådd sitt mål, begynner folk å nedkjempa kvarandre.
I den vestlege delen av verda ser me i vår tid at media spelar ein vesentleg rolle når det gjeld å samla folk i hylekor mot enkeltpersonar. I slike prosessar vekkest rovlysta i folk. Ein jaktar på eit offer, og dei det gjeld vert spotta rundt alle bord. Det fører nokre av dei inn i døden. Når objektiv sanning vert kopla saman med spekulasjonar, er det ingen nåde å spora hos folk.
tirsdag 23. april 2013
Salme 35,1-9
Av David.
Herre, strid mot dei som strider mot meg.
Kjemp mot dei som kjempar mot meg!
2 Grip rundskjold og langskjold,
reis deg og hjelp meg!
3 Ta spyd og stridsøks fram
mot dei som jagar meg.
Sei til meg: «Eg er di frelse!»
4 Lat dei som står meg etter livet,
bli til spott og skam.
Lat dei som tenkjer ut vondt imot meg,
dra seg attende med skam!
5 Gjev dei må bli som agner for vinden
når Herrens engel støyter dei bort.
6 Gjev deira veg blir mørk og glatt
når Herrens engel jagar dei.
7 For utan grunn har dei spent ut sitt garn,
utan grunn har dei grave ei fallgrav for meg.
8 Måtte ulukka koma uventa over han.
Måtte garnet han spente ut, fanga han sjølv.
Måtte han falla i ulukke!
9 Men eg skal jubla i Herren
og gleda meg over hans frelse.
Salme 35 har eit sterkt fiendemotiv. Innhaldet i salma er ganske framand for oss kristne som snakkar nynorsk og bur i Noreg. Men det er berre dei ferraste av Guds barn som gjer det. Dei fleste kristne i dag er på ein eller annan måte utesette for grov baktale, diskriminering og stygge overgrep frå klårt definerte fiendar, slik som Jesus i si tid.
Det kan vera styresmaktene i eit land som utgjer fienden, religiøse autoritetar, religiøse ekstremistar, kapitalinteresser eller storfamiliar. Alle desse grupperingane kan ha interesse av at kristne vert brakt til tausheit, eller at dei seier i frå seg trua og konverterer til den "rette" trua som dei sjølve representerer. Mange, mange tusen kristne vert årleg drepne fordi dei står opp for Jesus. Enno fleire vert fengsla og trakasserte.
Kristne kan ikkje hemna seg. Hemnen høyrer Herren til. Men ein kan be om at fiendane som vil det vonde ikkje lukkast i planane sine, og at Herren nedkjempar dei, at han sjølv fell i garnet han har spent ut for andre, ja, at han fell i ulukke.
Er dette syndig? Nei, det kan det umogeleg vera. I salmane er jo frelse like mykje å bli frelst frå fiendar som å bli frelst frå synd og straff. Det er altså lov å be slik. Ikkje berre for sin eigen del, men for fiendane si skuld. Dei har ikkje godt av å lukkast med det dei held på med. Vert dei audmjuka, kan dei bli frelste.
Dette fråtek oss imidlertid ikkje den plikt me har til å elska dei, be for dei også med positive ord og gjera vel mot dei. Det gjer Jesus heilt klårt for oss i Bergpreika.
Eg vil ikkje gå inn i detaljane i versa. Det er ikkje naudsynt. Berre enno ein gong poengtera at det alltid er god grunn til å prisa og lova Herren, sjølv om livet er kjipt og folk er kjipe. David visste det, difor bryt han i vers 9 ut i lovprisning og proklamerer at han vil jubla i Herren og gleda seg over hans frelse. Det handlar om å festa fokus på rett plass.
Herre, strid mot dei som strider mot meg.
Kjemp mot dei som kjempar mot meg!
2 Grip rundskjold og langskjold,
reis deg og hjelp meg!
3 Ta spyd og stridsøks fram
mot dei som jagar meg.
Sei til meg: «Eg er di frelse!»
4 Lat dei som står meg etter livet,
bli til spott og skam.
Lat dei som tenkjer ut vondt imot meg,
dra seg attende med skam!
5 Gjev dei må bli som agner for vinden
når Herrens engel støyter dei bort.
6 Gjev deira veg blir mørk og glatt
når Herrens engel jagar dei.
7 For utan grunn har dei spent ut sitt garn,
utan grunn har dei grave ei fallgrav for meg.
8 Måtte ulukka koma uventa over han.
Måtte garnet han spente ut, fanga han sjølv.
Måtte han falla i ulukke!
9 Men eg skal jubla i Herren
og gleda meg over hans frelse.
Salme 35 har eit sterkt fiendemotiv. Innhaldet i salma er ganske framand for oss kristne som snakkar nynorsk og bur i Noreg. Men det er berre dei ferraste av Guds barn som gjer det. Dei fleste kristne i dag er på ein eller annan måte utesette for grov baktale, diskriminering og stygge overgrep frå klårt definerte fiendar, slik som Jesus i si tid.
Det kan vera styresmaktene i eit land som utgjer fienden, religiøse autoritetar, religiøse ekstremistar, kapitalinteresser eller storfamiliar. Alle desse grupperingane kan ha interesse av at kristne vert brakt til tausheit, eller at dei seier i frå seg trua og konverterer til den "rette" trua som dei sjølve representerer. Mange, mange tusen kristne vert årleg drepne fordi dei står opp for Jesus. Enno fleire vert fengsla og trakasserte.
Kristne kan ikkje hemna seg. Hemnen høyrer Herren til. Men ein kan be om at fiendane som vil det vonde ikkje lukkast i planane sine, og at Herren nedkjempar dei, at han sjølv fell i garnet han har spent ut for andre, ja, at han fell i ulukke.
Er dette syndig? Nei, det kan det umogeleg vera. I salmane er jo frelse like mykje å bli frelst frå fiendar som å bli frelst frå synd og straff. Det er altså lov å be slik. Ikkje berre for sin eigen del, men for fiendane si skuld. Dei har ikkje godt av å lukkast med det dei held på med. Vert dei audmjuka, kan dei bli frelste.
Dette fråtek oss imidlertid ikkje den plikt me har til å elska dei, be for dei også med positive ord og gjera vel mot dei. Det gjer Jesus heilt klårt for oss i Bergpreika.
Eg vil ikkje gå inn i detaljane i versa. Det er ikkje naudsynt. Berre enno ein gong poengtera at det alltid er god grunn til å prisa og lova Herren, sjølv om livet er kjipt og folk er kjipe. David visste det, difor bryt han i vers 9 ut i lovprisning og proklamerer at han vil jubla i Herren og gleda seg over hans frelse. Det handlar om å festa fokus på rett plass.
Abonner på:
Innlegg (Atom)