søndag 30. september 2012

Salme 31,10-14

  10 Ver meg nådig, Herre,
          for eg er i naud.
          Auget sløvest av bitter sorg,
          pust og kropp svinn bort.
       
   
11 Livet mitt endar i sorg,
          åra mine i klage.
          Min styrke sviktar
          på grunn av mi skuld,
          beina i kroppen svinn.
       
   
12 Eg blir til spott for fienden,
          til hån for grannane,
          ei redsle for dei som kjenner meg,
          dei som ser meg på gata, vik unna.
       
   
13 Som ein død er eg gløymd av menneske,
          lik eit kar som er kasta bort.
       
   
14 For eg høyrer mange som kviskrar
          – å, redsle på alle kantar! –
          når dei samlar seg mot meg
          og legg planar om å ta mitt liv.

v.10. Dette avsnittet er ei individuell klage. David ber om nåde fordi han er i naud. Han sørgjer over syndene sine, og den psykiske påkjenninga er så stor at han får vanskar både med å sjå og pusta. Avsnittet kan godt vera ei skildring av Jesu liding på krossen.

v.11.  Salmisten har gått inn i det mørke rommet, og er i eit uløyseleg gjeldsfengsel. Det er ikkje ein gong eit strime av lys som siv inn i sinnet hans. Han misser all kraft, og opplever livet som eit enorm nederlag.

v.12. Fiendar og grannar spottar og hånar han, og folk som er vitne til lidinga hans vik unna. Han er heilt einsam i livet. Men her er det ingen empati å henta, ingen sympati, inga forståing og ingen solidaritet. 

v.13. Han vert rekna som eit dødt menneske, som jo var tilfelle på Jesu tid for eit kvart menneske som gjekk gjennom gatene med ein kross på ryggen. Ein var vraka av alle. Eit ubrukeleg kar som berre var til å kasta.

v.14. Bak alt dette var det mange koalisjonar og alliansar, forhandlingar i det skjulte, avtalar og planar som pregar slike urettvise prosessar.


tirsdag 4. september 2012

Salme 31,7-9

7 Eg hatar dei som held seg til vind og fåfengd.
          Sjølv set eg mi lit til Herren.
      
   
 8 Eg vil jubla av glede over di miskunn
          fordi du har sett mi naud,
          du kjenner mi trengsle.
      
   
 9 
Du gav meg ikkje over i handa til fienden,
          men førte meg ut i ope land.

          v.7: "Vind og fåfengd" er metaforar for avgudar. Det hebraiske ordet for avgud tyder  "ingenting". At David hatar avgudsdyrkarar høyrest dramatisk ut, men saka er at han hatar og avskyr det dei driv på med. Å dyrka andre gudar enn den eine sanne Gud, er å frårøva Gud den ære som berre tilkjem han. Det er ei krenking på linje med at ein son skulle fornekta farskapen til faren sin. I våre dagar heiter det gjerne at me skal tolerera og syna respekt for andre religionar. Men då må eg presisera: Eg tolerer at dei finst og vil sterkt hevda at dei som trur på dei får rom til å utøva trua si, men eg tolerer ikkje innhaldet i desse religionane. Dei er løgnreligionar og fører menneska bort frå Gud og ikkje til Gud, og dei frårøvar Gud det som er hans ære og forteneste åleine, skapinga og frelsa.

v.8: David har erfart at Herren har synt han miskunn i vanskelege tider. Difor jublar han. Jubel er eit sterkt uttrykk for glede. Me ser det i våre dagar helst under idrettsarrangement som ein spontan respons på ein god prestasjon. Jubel kan ikkje planleggjast, den kjem frå hjarta som ein umiddelbar begeistring over det ein har observert eller gjort. "Miskunn" er eit uttrykk for inderleg medkjensle og sympati som fører til handling. Me kan også ofte føra medkjensle og sympati med andre som har det forferdeleg, men er ofte avmektige og kan lite gjera. Gud derimot har derimot kapasitet til å hjelpa. Slik er han annleis enn oss.

Herren "kjenner" trengslene våre. Når du går gjennom ei stor smerte, er Gud i det alt saman. Når du trur at du er heilt åleine med det vonde, då er Gud der. "Å kjenna" i Bibelen er nærast å vera eitt med. Når smerten er som størst, er Gud som nærast.

v.9: David ser tilbake. Han har vore hardt trengt i krig. Men Gud har hjelpt han og førte han ut i ope lende. "Ope lende" er eit uttrykk for "trygg fridom". Erfaring med Gud styrkjer trua.
Er Gud med i krig? Sjølvsagt er han det. Det er vel vanskeleg å tenkja seg at slagmarka er eit område der menneske er overgjeve til lagnaden sin heilt åleine. Er det ein plass der det er bruk for Gud, så er det på slagmarka. I 1. Samuelsbok kap 17,47 les me at "det er Herren som rår for krigen:"