onsdag 13. november 2024

Salme 128

  Ein song til festreisene.

Sæl er den som fryktar Herren

og går på hans vegar.

2 Du får nyta frukta av ditt strev.

Sæl er du, det skal gå deg vel

3 Kona di er som ein fruktbar vinstokk inne i ditt hus,

borna er som unge oliventre rundt bordet.

4 Ja, slik blir ein mann velsigna

når han fryktar Herren.

5  Herren velsigne deg frå Sion

så du får nyta Jerusalems lukke alle dine dagar!

6 Måtte du sjå born av dine born!

Fred over Israel!

Vers 1-2 er fulle av gode løfter til den som går på Herrens vegar, løfter som gjeld for dei som fryktar Herren. dvs dei som trur på Jesus og lyder hans livslover.  Den som trur og lever slik skal få nyta frukta av si gjerning, og det skal gå godt for han. Ganske forlokkande, ikkje sant?

v.3. Som i Salme 127 blir det her poengtert at barn er ein stor rikdom. Oliventre var gjerne ein families kapital, og jo fleire ein hadde, jo større var rikdomen. I dag er barnefattigdomen blitt epidemisk i heile den vestlege verda, og følgjene av denne galskapen begynner sakte, men sikkert, å gå opp for oss når me no ser effekten ved at folketalet går ned og det blir etterkvart umogeleg for oss å skaffa folk til alle stillingane som skal fyllast i samfunnet. Me har effektive prevensjonsmiddel noko som i stor grad har fremja seksuell lauslivnad og umoral, og i tillegg har me kasta millionvis av unnfanga menneskeliv i søpla. Provosert abort er ikkje berre 3. verdskrig, det er moderne blodoffer til Satan. "Dette er min kropp," sa Jesus om nattverdsbrødet, så gav han livet sitt som eit offer for våre synder. "Dette er min kropp," seier kvinna, og så ofrar ho barnet sitt og pådreg seg blodskuld. 

v.4 Ein gift mann som fryktar Herren blir velsigna med fruktbar kone og mange barn. Men her må eg leggja til: Dersom Herren ikkje har andre spesifikke planar for livet hans. For det skjer at ein kristen får eit ansvarsområde som ikkje lett let seg kombinera med barn. 

I v.5 uttaler salmisten eit sterkt ønskje om at lesaren må få nyta Jerusalems lukke. Kva var det? Kva var det Jerusalem hadde som ingen andre byar hadde? Guds tempel, og med det hans nærvær.  Alt det me no har i Kristus, hadde Israel i tempelet, og me kan nyta Guds nærvær på ein måte som israelittane aldri kunne gjera det før han kom. Men dei truande i Israel kjende seg rike om dei fekk vera ei stund i Herrens føregardar. Ein dag der var for dei betre enn tusen andre (Salme 84:11) Men me for vår del som kjenner Jesus og er blitt rettferdiggjort ved trua på han, kan gå heilt inn til Gud og nyta hans velbehag uavkorta så ofte me måtte ynskja det. 

Jerusalems lukke er også den lukke me kan oppleva i kyrkjelyden når me erfarer Guds nærvær og hans mektige gjerningar, når det kjem vekking og nytt liv, når folk vert frelste frå sine synder, lækte for sine sjukdomar og kvitt sine demoniske plager.  

v.6 går eit hakk vidare og snakkar om barnebarn, som alle opplever som ei enorm velsigning, ein bonus utan sidestykke i livet, ein rikdom som ikkje kan målast i pengar. 


søndag 15. september 2024

Salme 127:3-4

 3 Born er ei gåve frå Herren,

livsfrukt er ei løn.

4 Som piler i stridsmannens hand

er søner ein får i sin ungdom.

5 Sæl er den mann

som fyller pilehuset sitt med dei.

Han blir ikkje til skamme

når han talar mot fiendar i porten.

Å få mange barn er ei stor velsigning. Det gjer familiane og nasjonane sterk. Men ikkje sånn utan vidare. Barna må fostrast til å velja det gode og vraka det vonde, og kjempa for det gode mot det vonde, for sanninga mot løgna.  Dersom det skjer, må fienden, som vil innføra gudlause standardar for livet i familien, samfunnet og kyrkjelyden, vika. 

I Salme 8 les me: "Frå munnen på småborn og spedborn har du reist eit vern mot dei som står deg imot, for å gjera ende på fienden og hemnaren."

Me lever i ei tid der få nye barn blir fødde. Det er gjev djevelen større spelerom og suksess i samfunnet, for han har alltid større makt over gamle folk enn unge. Det viser jo den enkle sanninga at nesten alle som kjem til tru på Jesus, gjer det før dei fyller 20 år. Etter den tid ser det ut til at menneska sit fast i djevelens klister, og Den heilage ande har eit svare strev med å få dei laus.

I lys av dette forstår me kvifor djevelen gjennom aborturetten prøver å ta livet av så mange små som mogeleg. Dei er farlege for han fordi dei har så lett for å tru på Jesus. Difor ser me også at han gjer alt han kan for å vinna deira merksemd gjennom appar og all mogeleg fengande digital underhaldning. Og unge menn fangar han i lett tilgang på pornografisk materiale. Men me set vår bønn i mot han, og me reiser oss og samlar dei unge rundt Jesus og Guds ord for at lyset frå himmelen skal innta sjelene deira og gjera dei i stand til å velja det gode og vraka det vonde. Gud etterlyser i denne tida vaksne kristne som vil å bruka tid på dei unge, læra dei opp i Guds ord, læra dei å be, læra dei å kjempa trua sin gode strid, til å sjå verdien av kyrkjelyden og gudstenesta, læra dei å å dela evangeliet med andre, å stilla opp for dei svake, å gje tiende og dela av godene sine, disippelgjera dei rett og slett. 

Me har ikkje ein kamp mot kjøt og blod, skriv Paulus i Efesarbrevet 6, men mot makter og mynder og mot vondskapens åndehær i himmelrommet. Mot denne hæren treng me ein hær av unge menneske som elskar Jesus og hans ord, og som prisar han dagen lang, som me les i Salme 110:3 "Folket ditt møter villig fram den dagen du viser di kraft. Din ungdoms dogg kjem til deg i heilag prakt, or morgonròdens fang."

 

Me må læra oss å avsløra djevelen i hans list. Han er opphavet til all einsemd i samfuunet, til alle provoserte abortar, all kjønnsforvirring og alt anna som gjer at me får små og sårbare familiar. Tenk berre på alle dei fantastiske predikantane og kristne leiarane han får teke livet av før dei er fødde. Dei får aldri sjå dagslyset, aldri læra om Jesus og aldri læra andre om Jesus. Det er skremmande korleis han har lukkast med denne strategien. I dag reiser me oss mot dette og seier: Kvinner er fødde til å bli mødre, og menn til å bli fedre. 

onsdag 11. september 2024

Salme 127:2

 2 Fåfengt står de tidleg opp og set dykk seint ned, og et brødet de har slite for. Det same gjev han venene sine medan dei søv.

Dette verset er vemodig. Ordet "fåfengt" er jo direkte skremmande. Tenk at eit menneske kan tena Gud i årevis, men til ingen nytte. Det er noko eg helst ikkje vil tenkja for mykje på. 

Når det er sagt, må me vera ærlege og seia at mange av oss strevar på markene i Guds rike, og ser berre små resultat av det me held på med.  Det kan sjølvsagt vera fleire grunnar til det blir slik, og det treng ikkje handla om at Gud ikkje er med oss eller vedkjenner seg oss. Men dette verset åtvarar oss mot å arbeida i eige kraft ut frå eigne idear om kva som er lurt å halda på med. Det ligg ei formaning her om å søka Guds veg og vilje, og det må i alle fall eg ta til meg for min del. Eg er heilt sikker på at resultata av mi teneste hadde vore heilt annleis og meir storarta om eg hadde brukt meir tid, gjerne saman med venene mine, å søka Guds leiing. Og eg har ein draum om ein gong å få erfara litt av det som skjer når Gud overtek, og sett den framdrifta det ville ha resultert i. 

Gode Gud og Far! Du ser den naud mange av dine tenarar er i. Me strevar dag og natt utan at resultata står i forhold til innsatsen. Kan du vera så snill og overta? Me treng at du gjer det. Rettleid oss ved din Ande slik at me er i harmoni med deg i alt me gjer.  Eg ber i Jesu namn, amen! 

onsdag 4. september 2024

Salme 127:1

 Ein song til festreisene. Av Salomo.

Dersom Herren ikkje byggjer huset, arbeider bygningsmennene fåfengt. Dersom Herren ikkje vaktar byen, vaker vaktmannen fåfengt.

Jesus sa til Peter etter at denne hadde identifisert han som "Messias, den levande Guds Son": "Du er Peter, og på dette fjellet vil eg byggja mi kyrkje." 

Eg meiner at Jesus har Salme 127 i tankane når han seier dette. Jesus er nemleg oppteken av å byggja sitt tempel av levande steinar (som Peter sjølv uttrykkjer dette i sitt første brev kapittel 2), dvs av levande mennesker, noko som i denne settingen tyder frelste, tilgjevne og atterfødde mennesker med Jesus i hjarto sine. 

Det er eit viktig poeng eg vil peika på her: Jesus er oppteken av å byggja si kyrkje, og han gjer det ved å byggja lokale kyrkjelydar. Nokon annan måte å gjera dette på fin me ikkje skissert i Bibelen. Likevel er kristne ofte opptekne av å byggja opp organisasjonar som innrettar arbeidet sitt mot spesielle behov eller grupper. Men dersom dette hindrar vitaliteten og krafta til den lokale kyrkjelyden, ligg det utan tvil ei feilprioritering her, for Jesus byggjer kyrkje, og då handlar det om lokale kyrkjelydar. Vil du vera med på det som Jesus held på med? Då må du vigsla deg til den lokale kyrkjelyden, vinna nye mennesker for han, slusa dei inn i kyrkjelyden og fostra dei til å bli i stand til å gjera nyvinningar i dei miljøa dei fartar i. 

Det er ingen grunn til å tru og tenkja at Jesus ikkje skulle stilla opp som byggmeister når kristne bestemmer seg for å planta og byggja kyrkje på ein ny plass. Sjølvsagt gjer han det, han frydar seg over at nokon har lyst og tenkjer som han. Men det er viktig at dei truande har nærkontakt med han, blir leida av han og at dei jobbar som han jobba, nemleg gjennom disippelskap. Elles er eg redd for at det dei gjer blir til liten eller ingen nytte, og at produktet vert utan varig frukt. 

Bøn:

Å Herre! Du har sendt oss ut i verda for å bera frukt, frukt som varer. Hjelp oss at me jobbar saman med deg, under di leiing. Gje oss øyrer som høyrer det du seier, og leid oss ved Den Heilage Ande. Eg ber i ditt namn. Amen! 

søndag 11. august 2024

Salme 126

 Då Herren vende Sions lagnad,
var det som ein draum for oss.

2 Då fyltest vår munn med lått,
vår tunge med jubel.
Då sa dei mellom folka:
«Stort er det som Herren har gjort mot dei.»

3 Ja, stort er det som Herren gjorde mot oss,
og vi vart glade.

4  Herre, vend vår lagnad
som bekkene i Negev!

5 Dei som sår med tårer,
skal hausta med jubel.

6 Gråtande går dei ut og ber sitt såkorn,
med jubel kjem dei tilbake og ber sine kornband.

Sion har tre ulike betydningar i Bibelen:

1) Tempelhøgda i Jerusalem. I GT var dette sentrum for Guds nådige nærvær på jorda. Her vart det ofra og betalt for synd, og her kunne folk koma og ausa ut hjarta sitt for Gud. I GT er også heile Jerusalem nokre plassar kalla Sion, slik som her i Salme 126. 

2) I NT er Sion den sanne Jesu Kristi kyrkje. I 1.Peter kapittel  2 frå vers 4 vert det presisert at atterfødde kristne er levande steinar i Herrens tempel, eit heilagt folk og eit kongeleg presteskap, alt saman omgrep henta frå gudstenestelivet i GT, det som føregjekk i tempelet på Sionsfjellet. 

3) Den tredje tydinga er det himmelske tempel som ein gong i framtida skal koma ned frå himmelen, då Gud skal bu mellom menneska i synleg tilstand på ei gjenfødd jord. Det skjer etter at Jesus har kome att, og dommen over menneska er fullført. 

Me må spørja: Når vende Gud historisk sett Sions lagnad? Det var i 539 f.Kr. då jødefolket etter mange år som fangar i Babylonia fekk koma attende til heimlandet sitt. Det skjedde brått og uventa gjennom eit dekret frå perserkongen Kyros der han også påla dei å gjenreisa det krigsherja landet, og særleg Jerusalem. Dei trudde ikkje sine eigne augo. Det var som ein draum. Dei måtte berre le. 

Men alt kom som svar på bøn, ikkje minst Daniel sine bøner, han som trufast bad for heimlandet sitt tre gongar om dagen, sjølv om han hadde fått ein høg og godt løna stilling i Babylonia. Ein periode som statsminister. I Daniel 9 kan du lesa bønene hans, og dei er det mykje å læra av for oss kristne i dag. 

Når Guds barn ber, skjer det mektige under. 

Guds kyrkje på jorda treng så inderleg at me som trur på Jesus ber for henne. Det er to gode grunnar til det. For det første er kyrkja i vår del av verda i stor grad infiltrert og styrt av djevelske lærdomar, og med det av djevelen sjølv. Stadig fleire kyrkjesamfunn opnar for likekjønna samliv og aksepterer større og større deler av dei mange skeive løgnene som blir spydd ut frå LHBTQ+-rørsla. Parallelt med dette er det blitt nytt liv i universalismen som seier at alle menneske til slutt blir frelst utan at dei treng å venda om frå synd og tru på Jesus. Det er ei enorm forføring, og me som enno ønskjer å ta Bibelens ord bokstaveleg, må ropa til Gud om at han må venda Sions lagnad, for all denne vranglæra fører folk i evig fortaping. Me må be om at Gud auser Anden ut over oss, døyper oss i ein eld som brenn opp alle løgnene som trugar oss. Så kan det henda at me også ein dag ikkje trur det me ser og berre må le, når Gud vender Sions lagnad og sender denne reinsande vekkinga. 

Dersom dette skjer, vil Guds ord bli forkynt frimodig og sterkt frå alle talarstolar, og kyrkja vil bli ei misjonskyrkje som går ut og forkynner evangeliet for alle menneske i ånd og kraft. Og den indre vekkinga vert ei ytre vekking som gjennomsyrer heile samfunnet og innhaustinga vert stor, til jubel og glede for alle truande. Dei som sådde med gråt, haustar med jubel. For i dei tørre tidene var det ein rest som gråtande bad for kyrkja og som vitna om Jesus i kvardagen sin, og når desse får vera med å samla folk inn i Guds rike, og bera dei til Gud som ein bonde ber kornbanda sine inn på låven, då blir det jubel, takk og glede. 

Men kristne i mange land er utsette for grov forfølging og urett. Dei blir trakassert, arrestert, pinte og plaga, og ikkje så få vert drepne for Jesu skuld. Desse greinene av kyrkjetreet treng våre bøner, slik som me i enno større grad treng deira. Men me kan også gjera meir enn å be. Me kan senda dei helsingar til dei som sit i fengsel, me kan senda protestbrev til ambassadar og me kan vera med å senda fysisk hjelp til forfølgde familiar. Så hender det støtt og stadig at pastorar og andre truande vert sette fri mot alle odds, som det hende med Asia Bibi som hadde sete ti år i pakistansk fengsel, dømt til livstid for blasfemi. Ho hadde drukke vatn av ei kjelde som berre var for muslimar, og i ettertid proklamert at Jesus lever og at Muhammed er død, noko som også Koranen lærer. Men lagnaden vende for henne, og i dag lever ho trygt med familien sin i Canada. 

Så eit ord til deg som er råka av ein eller annan vanlagnad. Det kan vera ein alvorleg diagnose, ein økonomisk ruin, eit svik, eit øydelagt ekteskap, arbeidsløyse, eit barn som blir stygt mobba, er blitt kriminell, brukar stoff eller lid av anoreksi eller bulemi. Du er ikkje gløymt av Jesus. Han er hos deg. Og du kan få be til han om at han vender lagnaden din, og ein dag skjer det noko overraskande som fører deg ut av fortvilelsen, og du må berre le, for i all di trengsle var det inga trengsle. 

Gud er ein gud som frelser og vender lagnaden for dei som ber han om det. 




fredag 7. juni 2024

Salme 125

Dei som set si lit til Herren,
er som Sion-fjellet;
det skal aldri rokkast, men stå til evig tid.

2 Fjell omgjev Jerusalem, Herren omgjev sitt folk
frå no og til evig tid.

3 Urettferdig kongsstav skal ikkje kvila
over landet dei rettferdige arva,
for då kunne den rettferdige lyfta handa til urett.

4  Herre, gjer godt mot dei gode,
mot dei som har eit ærleg hjarte.

5 Men Herren sender frå seg
dei som går krokvegar,
og dei som gjer urett.
Fred over Israel!

For eit fantastisk vers er ikkje det første verset her? Alle som trur på Jesus er som Sion-fjellet som ikkje kan rokkast, men som blir til evig tid. Kvifor er me då så redde for alt mogeleg som kan skje oss? Som truande kristne har me ingen grunn til å vera redde for noko som helst. Kjære ven! Inga makt er så stor at ho kan fella deg. Du har Gud i deg, og han representerer ei enorm motkraft til alt som vil riva ned deg, familien din og alt du elles står i av det som godt og rett er. Du er sterk, skjønar du, og når Paulus i Ef 6 skriv "Bli sterke i Herren, og i hans veldige kraft," så ber han deg om å tru at du har denne styrken i deg, og handla på at det er slik. Lat deg ikkje lamma av djevelske løgntankar om at du ikkje er noko eller har noko av verdi i deg. Hallo! Du er kristen, og han som bur i deg er sterkare enn han som bur i verda. Så opp med hovudet, og opp med humøret, og begynn å leva i tru på Guds ord, så skal du erfara at det er sant. 

v.2 Dette verset lærer oss at Herren er Israels styrke, og at alle som strider mot Israel, får Herren som motstandar. Det burde mana til ettertanke. Det er eit tapsprosjekt. Og slik er dette også eit ord til alle som forfølgjer Guds kyrkje. Det er Herren dei forfølgjer, og det er han dei har med å gjera når dei krigar mot kyrkja, for Jerusalem er her definert som det Guds eige folk. Dei som forfølger kyrkja, har strak retning mot avgrunnen. Dei skader seg sjølv. "Det blir tøft for deg å kjempa mot brodden," sa Jesus til Saulus då han slo han til bakken utanfor Damaskus. Saulus gav opp med ein gong, og vart forvandla til apostelen Paulus. 

v.3 er ein herleg lovnad. "Urettferdig kongstav" er ei regjering som ikkje tek omsyn til Guds ord i måten dei styrer eit land på. Dei fleste politikarar i dag er i den kategorien. Men i det rike dei rettferdige arvar, det som Jesus skal etablera ein gong, og som også blir kalla tusenårsriket, vil det ikkje vera slik. Der er det Jesus som skal råda, og lovene hans som skal gjelda. 

v.4  er håpefullt, og det må jo motivera oss til å våre ærlege og transparente, og halda på med det som godt er dagen lang. Då vil Herren syna oss godhet utover det vanlege som han syner til alle. 

v.5. Å gå krokvegar er vanleg mellom oss menneske. Folk som kallar seg kristne utan å følgja Jesus og Guds ord, går krokvegar. Kristne som prøver å bortforklara eller omtolka Guds ord for å få det til å stemma med eigne ønskjer, eller med det som er akseptabelt for folk flest i samtida, går også krokvegar. Like eins dei som prøver å tena Herren medan dei lever i ei synd dei prøver å skjula eller rettferdiggjera. Det er urett. Slike menneske skal Herrens senda frå seg.

Salme vert avslutta med eit ønskje om fred over Israel, og me sluttar oss til det. 

tirsdag 28. mai 2024

Salme 124

 1 Ein song til festreisene. Av David.

Hadde ikkje Herren vore med oss,

skal Israel seia,

2 hadde ikkje Herren vore med

då menneske reiste seg mot oss,

3 så hadde dei slukt oss levande

då vreiden deira flamma opp,

4 så hadde vatnet skylt over oss,

flaumen hadde strøymt over oss,

5 så hadde det veldige vatnet

strøymt over oss.

6 Velsigna er Herren

som ikkje gav oss til rov for deira tenner!

7 Vi slapp fri som fuglen frå jegerens snare.

Snara rauk, og vi slapp fri.

8 Vår hjelp er i Herrens namn,

han som skapte himmel og jord.

Israels folk har eksistert i 4000 år. Ingen andre folk har ein slik lang historie når me ser bort frå Egypts kristne urbefolkning, koptarane. 

Saka er den: hadde ikkje Israels Gud halda den gode handa si over Israels folk, ville ikkje folket eksistert i dag. Verda har med varierande intensitet alltid hata Israel. Aldri har dei vore elska, så nær som mellom enkelte kristne. Men deira store styrke er at dei er elska av Gud, og at dei har hans favør pga fedrane, som skrive står. Me kristne har favør fordi me trur på Jesus. Han er vår ryggdekning. Men jødane som ikkje trur på Jesus, har favør pga den trua som var i Abraham, Isak, Jakob, Josef, Moses, Josva, dommarane, David og profetane. For deira skuld vil Israel aldri bli overlaten til seg sjølv. 

Det gjeld også i vår tid då heile verda samlar seg i synkron fordømming av Israel fordi dei slost for sin eksistens mot terrororganisasjonen Hamas. Men Herren er med dei, og difor skal dei lukkast. 

No sit det over 100 israelarar som gissel for Hamas i Gaza. Ein dag vil, i alle fall nokre av dei, be vers 7. Det blir rørande. Kjære ven! Ikkje gløym dei. Be om at Gud vernar dei mot overgrep. Be om at Guds engel må vera hos dei som han var med Daniel i løvehola, og be om snarleg utfriing. 


lørdag 18. mai 2024

Salme 123

 1 Ein song ved festreisene.

Til deg lyfter eg mine auge,

du som tronar i himmelen.

2 Som auga til tenarar følgjer handa til herrane,

som auga til tenestekvinna følgjer handa til husfrua,

slik følgjer auga våre Herren vår Gud

heilt til han viser oss nåde.

3 Ver nådig mot oss, Herre, ver nådig!

For vi er meir enn mette av forakt,

4 meir enn mette av hån frå dei sjølvsikre

og forakt frå dei hovmodige.

Denne salma er ein bøneskule, eit heilt lite studium. Salmisten har fullt fokus på Gud, slepp ikkje synet av han, og forventar alt godt frå han. 

Når nauda er stor, er det berre Gud som kan hjelpa. Det veit me godt. Menneska kan hjelpa litt. Men berre til ei grense. Når den er broten, er det berre Gud att. Slik er det enno meir når menneska er sjølve problemet, slik som her. Då festar me blikket på Gud, og held han fast til me får det me treng. Me blir som Jakob som kjempa med Gud om natta og sa: "Eg slepp ikkje taket i deg før du velsignar meg". Her snakkar me om pågåande, modig og intens bøn. Det står om livet, og då gjev me oss ikkje. Dag og natt høyrer han frå oss. 

Vers 3. Og me ber om nåde, at Gud skal hjelpa oss, ikkje fordi me har fortent det, men fordi han er god, og fordi me så desperat treng han.  

Og så får me i v.3b og v.4 vita kva som står på. Salmisten og hans folk, Israels folk, møter forakt og hån frå sjølvsikre og hovmodige menneske. Det er som teke ut av dagens situasjon då rasande menneske går gjennom gatene i verdas storbyar og krev Israel utsletta. Det er skremmande. Og no er me snart der at jødefolket skal kalla på Herren Jesus som sin Messias, han som vart gjennomstungen, gråta sårt over han, og på deira bøn vil han koma attende og hjelpa dei og frelsa dei, ikkje berre frå syndene deira, men også frå alle fiendar som samlar seg rundt dei. Det blir eit historisk drama. Det bygger seg opp til det no. 



tirsdag 14. mai 2024

Salme 122,5-9

 Det er ei lov for Israel

å prisa Herrens namn.

5 Ja, der står troner for dommarar,

kongsstolar for Davids hus.

6 Bed om fred for Jerusalem!

Må dei som elskar deg, leva trygt!

7 Må fred råda innanfor dine vollar,

tryggleik i dine borger!

8 For mine brør og vener skuld

vil eg seia: «Fred over deg!»

9 For tempelet skuld,

Herren vår Guds hus

vil eg ønskja deg det gode.

Vers 4b bør alle jødar og kristne merka seg: Å prisa Herren er ei lovpålagt plikt for Israel, og dermed for alle oss heidningekristne som er pota inn i Israel. Åndeleg sett er me heidningar som trur på Jesus jødar fordi Jesus er jøde. Så, min ven, lat lovsongen lyda frå hjarte og munn gjennom heile dagen. Å vera menneske er å vera ein tilbedar av himmelens Gud. 

v.5. I Jerusalem står troner og kongsstolar for Davids hus. Høyr no: Som truande kristen er du ein del av eit kongeleg presteskap. Ditt kall er ikkje berre å lovsynga Herren, men også å utøva autoritet på jorda. Det går heilt attende til 1.Mosebok 1,26-27 der Gud sette menneska han skapte i sitt bilete til å råda. Denne autoriteten brukar du til å kalla folk til omvending og tru, lækja dei sjuke og setja fri dei demonbesette. 

Men dette verset peikar også framover mot tusenårsriket då apostlane skal sitja på 12 troner og dømma Israels 12 stammer. Det ligg til framtida.

Vers 6- 9 er skræmande dagsaktuelt. Det er ikkje meir enn to veker sidan Iran gjekk til åtak på Jerusalem med rakettar. Og dette gjorde dei sjølv om dei meinar at Jerusalem er ein heilag by i islam. Så heilag var byen for dei. Kvar dag ber me om fred for Jerusalem og tryggleik for alle som elskar byen. Det er naudsynt i ei tid då antisemittismen blomstrar i verda som aldri før etter 1945. Det er ganske merkeleg å vera vitne til korleis hatet mot Israel og jødane enno  ein gong flammar opp i gatene og på universiteta i storbyane i Europa og Amerika. Det er djupt urovekkande, og stadfester for oss kor viktig det er at verdas jødar har eit land dei kan koma til der dei kan vera trygge, i den grad dei kan det der. 

Herrens tempel var i Jerusalem. Det gav byen ei djup meining for jødane. Men i 587 f.Kr. vart tempelet øydelagt av den babylonske hæren, rive og brent. Det skapte undergangsstemningar og store sår i den jødiske sjela. Dei fekk smått om senn bygd tempelet opp att, men aldri til den standard som det første tempelet hadde hatt. Uansett var det jordiske tempelet kunne mellombels. Det skulle erstattast av noko langt større, herlegare og uangripeleg. Gud sjølv kom til dei gjennom Jesus. Hans kropp vart Guds tempel i Israel.  Før hans tid gjekk jødane til tempelet for å få hjelp i si naud. Då Jesus kom, gjekk dei til han. Det var eit teikn. 

Nå treng ikkje Israel å attreisa noko tempel. Dei treng berre å ta imot Jesus, så blir dei sjølve ein del av Guds tempel på jorda, bygd av levande steinar, som Peter uttrykkjer det i kapittel 2 i sitt første brev. Det har mange av dei alt gjort, og snart kjem heile Israel til å hylla Jesus som konge, og det at dei kjem til tru på han, og kallar på han vil føra til stor velsigning for jordas mange folk. Når me ber om fred for Jerusalem, er Jesus svaret, for han er vår fred, skriv Paulus til efesarane. 


onsdag 24. april 2024

Salme 122,1-4

  Ein song til festreisene. Av David.

Eg vart glad då dei sa til meg:
«Vi vil gå til Herrens hus.»
2 Ofte har føtene våre stått
i portane dine, Jerusalem.
3 Jerusalem, du er bygd
som ein heil og samla by!
4 Dit dreg stammene opp,
Herrens stammer!
Det er ei lov for Israel
å prisa Herrens namn.

Denne teksten løftar Guds kyrkje opp på eit nivå der ho høyrer heime, som verdas mest fantastiske fellesskap.

For jødane var tempelet i Jerusalem Herrens hus. Hans nådige nærvær på jorda var knytt til denne plassen. I vår tid og i vår samanheng bur Herren Jesus i alle som trur på han, og tempelet i Jerusalem er blitt erstatta med den kristne kyrkjelyden. Guds nådige nærvær på jorda er å finna alle plassar der det er kristne menneske, og i særleg grad der  Jesustruande finn saman for å prisa og tena Han. 

Alle kristne elskar sine kristne søsken. Det er eit kjenneteikn på personar som har Guds Ande. Og dei som elskar sine kristne medsøsken, elskar også å vera saman med dei, og dei gleder seg til neste gudsteneste, bibelgruppe eller bønnegruppe. Det er naturleg. 

Dersom du ikkje kjenner på dette, må du be Gud om å kasta ljos over livet ditt og syna deg kva du må venda om frå slik at han kan reinsa deg og fylla deg med Anden på nytt. Då vekkest kjærleiken til Gud i deg, hans familie og hans misjon. 

v.3 Jesus elskar at kristne står saman, og han ber i Johannes 17 om at me alle må vera eitt slik at verda kan tru at han er den han er. Dette skulle motivera oss til i stor grad å søka saman, ja, ha mestd mogeleg i lag. Herren vil byggja Jerusalem som ein heil og samla by. 

Israels folk og land har eit stort kall over seg: Dei skal prisa Herrens namn og gjera dette kjent over jorda. Du og meg som Jesustruande heidningar er invitert inn i det same kallet. Når kvar av oss lovar, ærar, hyllar, opphøgjar, tilber og lyder kong Jesus, gjer me hans namn stort mellom folk, og jo klarare dei ser han for sitt indre, jo fleire av dei vil begynna å tru på han og setja si lit til han. Slik veks Guds rike fram. 


onsdag 17. april 2024

Salme 121:4-8

 4 Sjå, han blundar ikkje og søv ikkje,
Israels vaktar.

5  Herren er din vaktar,
Herren er din skugge
ved di høgre hand.

6 Sola skal ikkje skada deg om dagen,
heller ikkje månen om natta.

7  Herren skal vara deg frå alt vondt.
Han skal verna om ditt liv.

8  Herren skal vara din utgang og din inngang
frå no og til evig tid.

Vers 4 vidarefører det som blir sagt i vers 3 om at Herren alltid er årvaken. Han er på ballen, som dei seier i fotballspråket, han er der kampen rasar. Det skal me hugsa på i denne tida då Israel er i krig mot Hamas og Iran, og i denne tida då dei fleste av verdas land reiser seg mot Israel, og når til og med venene deira vaklar. Men Israels Gud vaklar ikkje. Han er på ballen. Det vil heile verda få erfara. 

Gud er trufast mot det folket han valde ut med tanke på å bringa frelse til verda. Det vil eg ha sagt. Gud er ikkje ein Gud som byggjer opp ein nasjon for så å overlata han til seg sjølv. Ja, men jødane er jo ikkje kristne, innvender du kanskje. Til det er å svara: Mange av dei er kristne, og fleire skal det bli. Ja, ein dag skal heile nasjonen venda seg til Yeshua Messiah, vår Jesus, og då vil verda oppleva  at ei kristen vekking som aldri før vil koma til å gå over nasjonane. Herren våker over ordet sitt for å fullføra det han har sagt. Og det eg no seier er viktig: Alle som no reiser seg mot Israel, reiser seg mot Israels Gud, og det er lite tilrådeleg. Alternativet er å tala vel om landet og folket, be for dei og på alle måtar velsigna dei. Men be for all del også for palestinarane, at Gud skal sjå til dei i deira naud, at Israel skal sigra i krigen mot Hamas, at Gaza blir demilitarisert og attreist. 

Men Herren er også med deg i dine kampar. Han er usynleg til stades ved di høgra hand. Så nær er han. Han slumrar og søv ikkje. Han er på ballen, du har han på laget ditt, og så lenge han har ein plass i livet ditt, kjem du til å sigra. 

Gud skapte sola og månen for å velsigna oss, og hjelpa oss å halda orden på tid og time. Men menneska i orienten såg på dei som gudar som slett ikkje alltid hadde godt i sinne. Kanskje er det dette som ligg til grunn for det me les om desse to lysa her? Og det er jo interessant at islam framleis er ein månereligion, og blir symbolisert med halvmånen. Men denne månen skal ikkje kunna skada Israel eller Guds kyrkje. Det er interessant at dei fleste kristne som blir forfølgde blir forfølgde av islam, månereligionen. Og det er interessant at hatet mot Israel også kjem frå denne trua. Men Herren varar kyrkja og Israel og deg, truande ven, mot alt vondt. Kva er det vonde? Det som skadar trua di og som fører deg bort frå Gud. Det som skadar familien din og samhaldet de har med kvarandre. Det som skadar kyrkja di, ho som skal vera som ei mor for deg. Og dessutan alt som vert sett i verk for å fjerna Israel frå kartet og det jødiske folket frå jordas overflate. Og me kan leggja til: Alt som vil øydeleggja arbeidsplassen din og landet som du bur i. 

Herren skal verna om livet ditt. Tenk på det. Livet ditt er dyrebart for Gud. Men ikkje berre ditt. Alle sine liv. Difor kjempar me også for dei ufødde, og Herren ber oss om å saman med han å verna menneskelivet frå det er avla til naturleg død. Det er han som har vilja dei, og han har ein stor plan for dei som brutalt vert stoppa når mora bestemmer seg for å ta abort. Det at me held på med dette, set oss i stor fare. For Herren har sagt at den som tek menneskes liv, hans liv skal menneske ta. Og sjølv om dette handlar om dødsstraff, kan dei slik eg ser det også handla om krig. Det er mi overtyding at den krigen samfunnet fører mot ufødde barn vil før eller seinare føra oss inn i ein krig der me alle står i fare for å bli offer. Må det ikkje skje. Må me erkjenna vår synd, venda om til Gud og søkja fred med han. Då vil det gå oss godt. 

lørdag 6. april 2024

Salme 121,1-3

 1 Ein song til festreisene.

Eg lyfter auga mine til fjella.

Kvar kjem mi hjelp ifrå?

2 Mi hjelp kjem frå Herren,

som har skapt himmel og jord.

3 Han vil ikkje la foten din vakla,

din vaktar vil ikkje blunda!

Dette er ei av dei mest kjende og brukte salmane i Bibelen. Den syng me ofte når me samlast til gudsteneste, i alle fall hos oss.

Utgangspunktet er at den som har skrive dette treng hjelp, og situasjonen er så vanskeleg at det er berre Herren som kan hjelpa. 

Difor løfter han blikket mot fjella, dvs oppover. Me har alle ei eller anna førestellinga om at Gud er over oss, og eg trur han vil at me skal tenkja slik av den enkle grunn at han ofte openberrar seg på fjell: Sinai, Sion, Tabor, Golgata. 

Denne salma kan me gjerne kalla ei tillitssalme. Salmisten er sikker i si sak: Mi hjelp kjem frå Herren. Og ingen kven som helst herre, men han som skapte himmel og jord, den allmektige og evige gode Gud, han som er opphavet til alt. 

1.og 2.vers er i 1.person, eg og mi. Frå vers 3 skriv salmisten i 2.person. Då er det du, din og deg som gjeld. 1.og 2. vers er eit vitnemål. Vers 3-8 er forkynning. 

Vers 3. Kanskje du er i ein situasjon der du føler deg åndeleg og mentalt svimmel, at det går heilt rundt for deg. Høyr her: Herren held deg oppe. Du skal ikkje falla. Han ser korleis du har det, og difor hegnar han om deg. Ein plass står det at han slår leir rundt deg. Kjære svimle ven! Du er omringa av Herren og hans englar. Dei støttar deg opp, og snart kjem du til sans og samling att. 

Stundom kan me høyra når nokon forkynner over teksten om stormen på Gennesaretsjøen  at Jesus tek seg ein blund og ikkje følgjer så godt med på kva som skjer i livet ditt. Men det er 100% feil. Han er vaker over deg dag og natt, og han passar på at du ikkje blir overbelasta eller vergelaust utsett for demoniske åtak. Kjære kristne ven! Du er veldig godt beskytta av Jesus, han som er Kristus, Herren.  


tirsdag 5. mars 2024

Salme 120

Ein song til festreisene.

Eg ropa til Herren i mi naud,

og han svara meg.

2  Herre, berg meg frå lepper som lyg,

frå tunger fulle av svik!

3 Kva skal han gje deg, du svikefulle tunge,

kva meir skal han la deg få?

4 Stridsmannens kvasse piler

og brennande kol frå gyvelbusken!

5 Ve meg! Eg er innflyttar i Mesjek,

eg bur mellom Kedars telt!

6 Altfor lenge har eg budd

mellom folk som hatar fred.

7 Eg er fred,

men om eg talar,

går dei til krig.

mellom folk som hatar fred.

Her startar ein serie med salmer (Salme 120-134) som israelittane song då dei tre gonger i året gjekk opp til Jerusalem for å feira påske, pinse og lauvhyttefesten. Dette var vandringsviser med sterkt teologisk/åndeleg innhald. Det er gjerne Israel som er subjektet, eg-personen,  i desse salmane. 

Men dette er naturlegvis også salmer for oss som er kristne, for me er jo pilegrimar, på vandring mot himmellandet, mot det himmelske Jerusalem. 

v. 1. Israelsfolket hadde, og har, opplevd mykje naud og smerte gjennom historia. Det toppa seg då Hitler-Tyskland klarte å ta livet av 6 millionar av dei frå 1942 til 45, og det ser ikkje ut til at det vil ta slutt før Jesus kjem attende for å attreisa riket for Israel. For det skal han. Men Israel er aldri overlaten til seg sjølv. Herren er med dei, og når Israel ropar til Herren i si naud, svarer han og friar dei ut. Det er ei erfaring som er veldig sterk i Israels historie. Difor eksisterer nasjonen og folket framleis, og vil alltid gjera det. 

Slik også Kristi sanne kyrkje i verda, me som ved trua på Jesus er påkopla lovnadane Gud gav Israel i GT. Forfølgingane har vore mange og store. Og i våre tid er 360 millionar kristne i verda utsette for ulike former for fysiske, sosiale eller økonomiske overgrep, og mange blir rettsforfølgde av ulike vikarierande grunnar, og stadig møter dei klagemål frå "lipper som lyg", slik som Jesus også gjorde det på langfredag (v.2). Og knapt nokon har gjennom historia blitt loge på som det jødiske folket. Dei er blitt skulda for alt som har gått galt i verda frå svartedauden til børskrakket i 1929. Men Gud noterer seg alle løgnene, og dei som serverer dei vil møta hans strenge dom (v.3-4). Trass i alt dette lever både kyrkja og Israel, og kyrkja er større enn nokon gong før, og talet på kristne aukar omtrent like fort som verdas befolkning, og truande over heile verda kan stadfesta at Gud er ein gud som svarar når hans folk ber han om hjelp. 

v.5-6 myntar på Israel i diasporaen, og den lengste i så måte starta i år 135 e.Kr., og trass i at staten Israel vart oppretta i 1948 som ein tilfluktsplass for verdas jødar, er det mange som framleis lever i andre land, og i skrivande stund er norske jødar livredde for å syna kven dei er, mennene er livredde for å gå med kippa, kvinnene gøymer davidsstjernesmykkene sine, livredde for å bli utsett for vald og overgrep. Men dei skal også attende til Israels land, og der skal dei vera trygge og møta Herren som skal gjenføda dei og fetla om såra deira. 

Men som kristne er me også i framand land, les me i Hebrearbrevet, utlendingar i denne verda på veg mot vårt himmelske fedreland. Men me er her for ein hensikt: Me skal føra denne verdas barn til Gud slik at dei kan ha ei framtid og ikkje gå fortapt. Det er ei stor sak. Me kjem til folk og byr dei om å venda om slik at dei kan få fred med Gud. Nokre tek imot Guds ord. Men det er fleire som steilar og yt motstand. Men alt dette er kortvarig, og lite å klaga over, eigentleg.



onsdag 7. februar 2024

Salme 119,173-176

 173 Lat di hand koma meg til hjelp,

for eg har valt dine påbod.

174  Herre, eg lengtar etter di frelse,

eg frydar meg over di lov.

175 Lat meg leva og lovsyngja deg,

lat dine lover vera mi hjelp!

176 Eg har villa meg bort som ein bortkomen sau.

Leit etter meg, din tenar,

eg har ikkje gløymt dine bod.

v.173. Salmisten appellerer til Gud om hjelp, og meiner  at Gud har gode grunnar til å hjelpa han sidan han har valt å bli ein kristen, som me ville ha sagt det i vår tid. 

v. 174. Han lengtar etter at Gud skal fria han ut av ein eller annan vanskeleg situasjon, og ut frå vers 175 kan det sjå ut til at han er sjuk. For der ber han om å få leva, og han meiner det kan vera bra også for Gud, for då har han i alle fall ein som lovsyng han på jorda. 

Men han vil ikkje berre leva, han vil leva rett, og då treng han hjelp av Guds lover. Alle vil me gjerne leva, og når livet står i fare, ber me om å bli berga. Men Gud spør oss om korleis me har tenkt å leva. Kva vil me gjera ut av dei dagane og åra han gjev oss?

Vers 176, avslutningsverset, er merkeleg. Han føler på ingen måte at han er der han skulle ha vore, han kjenner seg som ein bortkomen sau, og ber om å bli funnen. Korleis skal me skjøna dette? Paulus skriv i Filipparbrevet at han trur ikkje om seg sjølv at han har gripe det, men han gløymer det som ligg bak, og strekkjer seg etter det som ligg framføre. Ein felleskristen erfaring er denne at jo lenger me lever med Gud, jo meir skjønar me kor stor avstand det er mellom dei me er og dei me skulle ha vore. I 1. Tim 2 skriv apostelen. "Det er truverdige ord og vel verd å ta imot at Jesus Kristus kom for å frelsa syndarar, og mellom dei er eg den største." På denne tida hadde han kort tid att før han skulle døy. Er det noko slikt salmisten også kjenner på? Eg trur det. 


tirsdag 6. februar 2024

Salme 169-172

 169  Herre, lat ropet mitt nå fram til deg,

gjev meg skjøn etter ditt ord!

170 Lat mi bøn koma fram for deg,

berg meg, som du har sagt!

171 Lat leppene strøyma over av lovsong,

for du lærer meg dine forskrifter.

172 Lat tunga syngja ut ditt ord,

for alle dine bod er rettferdige.

v. 169. Salmisten tryglar om å bli høyrt. Ei bøn er som ein søknad, og den som sender ein søknad vonar på å få han innvilga. Og det salmisten ber om her er at Gud skal gje han  skjøn, dvs. den rette bibelske forståinga av saker og ting. Det er ei god bøn som me alle kan be, og er det noko me treng i våre dagar så er det å forstå utfordringane i våre eigne liv, i andre sine liv, i kyrkja, i kyrkjelyden og for den saks skuld i samfunnet, ut frå Guds ord. Og til det treng me Guds heilage Ande. Det er Han som gjev oss den rette forståing av Guds ord. Guds ord er jo hans sverd, les me i Ef. 6.  

v.170. Salmisten ber om frelse, og han syner til Guds lovnader. Det er som om han vil binda Gud til det Gud har sagt. Det er både frimodig og forbiletleg, for Gud oppmuntrar oss til det når han seier: De som minnar Gud, unn dykk inga ro. 

v.171. Denne bøna skulle kristne i våre dagar sanneleg brukt tid på å be. Det er sjeldan me høyrer truande syng lovsongar utanom på møter og gudstenester. Og det kan vera ganske tamt der også. Men når Gud fyller oss med Anden, strøymer lovsongen fram frå oss, så det er det han ber om her, om å bli fylt av Anden, og denne erfaringa kjem når me lyttar til og les Guds ord. 

v.172. Og det er Guds bod (her også i meininga bodskap) som er innhaldet i all kristen lovsong. Det Gud seier i sitt ord er alltid sant, rett og godt, og når me syng Guds ord, er Gud den primære mottakaren, men me forkynner også hans autoritet og gode vilje for alt og alle som måtte lytta til oss, og når Guds ord lyder, skaper det endring. Enten blir folk frelst, eller dei forherdar seg. 

onsdag 10. januar 2024

Salme 119,166-168

 

Salmisten ventar på Herrens frelse. Det kan sjølvsagt bety at han ventar på å få hjelp til å koma seg ut av ein vanskeleg situasjon, og at det tek si tid. 

Det kan også bety at han ventar på Guds ultimate offer, at han ser fram mot det som me kan sjå attende på, at Jesus kom, levde vårt liv, døydde for våre synder og stod opp til vår rettferd. 

For meg betyr det at eg ventar på vekking, at Gud skal ausa Anden sin ut over bygd og by i Noreg slik at folk vender om frå synd og vondskap og let seg finna og famna av Gud, og slik at kyrkjer og forsamlingar fyllest med folk som prisar Jesus for hans offer, tilgjeving, godleik og makt. 

Og medan me ventar, lever me kristenlivet i lydnad mot Gud og hans ord. 

Salmisten elskar Guds bod. Det gjer me også. Guds bod reflekterer Guds kjærleik. Difor elskar me dei, og difor hevdar me dei. Det er ikkje for å vera vanskelege me gjer det, men fordi det fører elendighet med seg å bryta Guds lover. Dessutan er lovene lover. Bryt me dei, påfører me oss skuld innfor Gud. 

Salmisten meiner seg å ha halde alle Herrens lovbod, noko som betyr at han held dei for å vera sanne, gode og gyldige, verd å leva etter, måla seg opp mot og forkynna. 

Men han veit at livet hans ligg ope for Gud. Og det gjer våre liv også. Han kjenner alle våre vegar, alle vala me tek, alt me tenkjer , seier og gjer. Ingenting er skjult for han. Difor bøyer me oss ærbødig for Gud kvar einaste dag og sannar syndene våre, vender oss bort frå dei og let oss leida av Gud inn på hans vegar. 

tirsdag 9. januar 2024

Salme 119,161-165

 161 Stormenn jagar meg utan grunn,

men i hjartet fryktar eg ditt ord.

162 Eg gleder meg over ditt ord

lik ein som vinn stort krigsbytte.

163 Eg hatar og avskyr løgn,

men eg elskar di lov.

164 Sju gonger om dagen lovsyng eg deg

for dine rettferdige lover.

165 Stor fred har dei som elskar di lov,

ingen ting får dei til å snubla.

Salmisten vert jaga av stormenn, menn med stor makt og innflytelse. Dette er den type forfølging som så mange kristne blir utsette for i vår tid, og som får mange til å bøya av. Men det er ein som er større enn stormennene, og det er Gud, og salmisten fryktar Guds ord meir enn stormennene, difor held han fast ved trua og forkynninga av denne trass i trugsmål og åtak. 

 Å frykta Guds ord er å rekna det som sant og gyldig, og alle som gjer det, blir veldig glad i Guds ord, ser verdien av det og tek vare på det som den største av alle skattar. Og det er det, for det er dette ordet som vil føra oss trygt fram til Gud på den andre sida av dødens elv. 

Salmisten hatar og avskyr løgn. Løgn er ikkje berre simpelt bedrageri eller uærlegdom, men einkvar ideologi og religion som forfektar noko som sant og godt som er i strid med Bibelens ord om korleis røyndomen er og korleis livet skal levast. 

Vers 164 skildrar salmisten bønelivet sitt. Og du verda. Han har sju faste møtepunkt med Gud kvar dag der han lovsyng Herren og prisar han for hans rettferdige lover. Ein person som lever slik, får stor fred (vers 165), og det er jo tiltrekkjande, og han/ho blir sjølvsagt veldig prega av Gud. Og så er det noko som er veldig fint: han/ho blir ståande fast i Gud og hos Gud gjennom dei tyngste freistingar og prøvingar som du kan tenkja deg. Det visste denne mannen, for han vart jo jaga av stormenn, og han må ha kjent på freistinga til å bøya av og jenka seg.