Salme 37,1-6

 א Bli ikkje sint på valdsmenn,
          misunn ikkje dei som gjer urett!
         
     2 Som graset visnar dei fort,
          som grøne groen tørkar dei ut.
         
     3 ב Set di lit til Herren og gjer det gode.
          Bu i landet og ta vare på truskap!
         
     4 Ha di lyst og glede i Herren,
          så gjev han deg alt ditt hjarte bed om!
         
     5 ג Legg din veg i Herrens hand!
          Set di lit til han, så grip han inn.
        
     6 Han lèt di rettferd stiga opp som lyset,
          din rett som høglys dag.

Salme 37 er ei visdomssalme. Ho er atrostisk. 

v.1-2 Det er lett å bli sint på valdsmenn og misunna folk som vert rike på urett. Men det er ingen grunn til det. Dei har kutta av sambandet til Gud, han som er livskjelda, og difor vil dei visna og forkoma.  

Vers 3 er omsett noko ulikt. Første linje er grei. Det summerer opp kva det vil seia å vera "kristen": Det er å stola på Herren og gjera godt mot andre. 
Linje nr 2 er ulik. King James seier: Bu i landet og nær deg sjølv på Guds truskap. Lutherbibelen (tysk) seier: Bu i landet og nær deg sjølv på ærleg vis. 
Den siste versjonen står som ei motsetning til det å næra seg på urett vis (vers 1), og difor landar eg på den forståinga her.

Vers 4  er ein juvel. Når me gleder oss i Gud, får me det som hjarta vårt ønskjer. Dette er godt nytt for alle som ber. Når me finn fram til Guds glede, opnar det for Guds gåver inn i liva våre. Gud elskar å velsigna dei glade. Dette verset blir slik sett ein sterk medisin mot det religiøse gravalvoret. 

Vers 5 er blitt kalla "den kristnes normaltemperatur". Det handlar om tillitsfullt å overgje seg med hud og hår til Gud, stola på hans makt og omsorg. Då vil me erfara at han grip inn, "gjer vel" (Luther) mot oss og "fører ting gjennom" (king James). 

Vers 6: Rettferd betyr både hjelp og redning. Bodskapen er: Når Gud grip inn, får me den hjelp me treng. Like sikkert som dagslyset kjem etter natta, kjem Guds hjelp til den som gleder seg i Gud og stolar på han. 

Ser me verset i lys av NT, kan me sjå på verset som a) ei skildring av Jesu oppstode. Då Jesus sto opp, steig vår rettferd (vår frelse) opp som ljoset, og evangeliet om han er sola i våre liv, ho skin kontinuerleg som veg høgljos dag.

Verset kan også anvendast om ein kristnes personlege erfaring. Mange strevar lenge med å få til kristenlivet sitt utan å lukkast. Men når ein "ser" betydninga av Jesus, hans død og oppstode, blir det soloppgang i hjarta. Ein kjenner seg så utruleg elska, og ein får ein heilt ny innsikt i kva det vil seia å vera rettferdiggjort av nåde utan å ha fortent det eller gjort seg verdig til det.



 

Salme 25,1-3

Av David.
       
          א Herre, eg lyfter mi sjel til deg.
         
     2 ב Min Gud, til deg set eg mi lit.
          Lat meg ikkje bli til skamme,
          lat ikkje fienden fryda seg over meg!
         
     3 ג For ingen som set si von til deg, skal bli til skamme,
          til skamme blir dei trulause, med sine tomme hender.
         
   

Som du ser er denne salma  atrostisk, dvs vers 1 startar med "a", vers 2 med "b" osv. Det er mange slike salmer, og den mest kjende av dei er 119 der dei 8 første versa startar med "a" og dei 8 neste med "b". Poenget med å byggja salma opp slik er sjølvsagt at det skulle hjelpa folk å hugsa betre. 

Salme 25 er definert som ei individuell klagesalme, men med sterke innslag av tillit. 

v.1: David lyftar sjela si opp til Gud. Det er to ting eg vil framheva med dette uttrykket. For det første: Me er ikkje hjelpelause, me kan løfta sjela vår opp til Gud, og hos han finn me alt me treng for dette livet og for det som kjem. Me er skapte til samfunn med Gud, og Gud har gjennom Jesus gjort seg tilgjengeleg for oss 24/7. Og apostelen Paulus skriv i Kolossarbrevet 3: "Sidan de då er oppreiste med Kristus, så søk det som er der oppe, det Kristus sit ved Fars høgre hand." For oss som er kristne og har fått Anden, er det naturleg kvar dag å venda hjarta, sjel og sinn oppover mot Gud, han som elskar oss så inderleg og har forløyst oss frå alle våre synder ved Jesu Kristi blod. Hos Gud er sjela vår heime. Der finn ho ro, som barnet ved mors bryst.

Det andre eg vil framheva er dette: Mange gongar kan alt verka veldig stengt for oss her i verda. Me ser ingen utveg med tanke på å koma oss vidare i livet, problema er store og alle vegar ut ser ut til å vera stengde. Men det er ikkje sant. Vegen oppover mot Gud er open. Den kan ingen stenga, for den har Jesus opna, og der Han opnar, kan ingen menneske og ikkje noko åndsmakt stenga. 

v.2: David stolar på Gud. Det har han all mogeleg grunn til. Alle har grunn til å stola på Gud. For Gud er sann og truverdig i alt han seier og gjer. Gud elskar at me stolar på han. Det gjer du og eg også. Tillit fører til fellesskap, mistillit til brot og oppløysing av fellesskap. Det gjeld mellom oss menneske, og det gjeld i vårt høve til Gud. Dersom me mistrur Gud, misser me samfunnet med han. Sjølvsagt. Tillit til i botnen av alt ekte fellesskap. 

Så ber han: "Lat meg ikkje bli til skamme, lat ikkje fiendane mine triumfera over meg." Denne bøna er vanleg i salmane, og den er difor heilt legitim for oss også å be. Å bli til skamme er å gå på moralske nederlag, bli avslørt, tatt på fersken så og seia og av den grunn bli sett ned på av andre.Verda kan vera nådelaus slik. Det veit alle som på negativt vis kjem i media sitt søkelys. Me har vore vitne til mange slike saker dei siste åra.

Evangeliet i dette er at GUD ER EIN GUD SOM TEK VARE PÅ SINE BARNS RYKTE OG RESPEKT I SAMFUNNET. Ikkje på den måten at han fører oss utanom forfølging, vanskar og trengsler, men slik at me midt i alt som måtte vera vanskeleg har ein framtoning og framferd som skaper respekt til og med hos våre fiendar. Slik kan dei aldri triumfera over oss på den måten at dei finn "lik i skapet", for det er ingen der. Me lever ope og liketil, og alt i liva våre tåler dagens lys.

v.3. Her slår han fast at "ingen som ventar på Herren skal bli til skamme." Det inneber for det føste at alle som satsar liv og framtid på at Jesus lever og skal koma att i herlegdom for å døma levande og døde, dei skal bli frikjent og frelst i domen. 

For det andre: Bibelen talar mykje om "å venta på Herren" for ting som har med dette livet å gjera. Å venta på Herren er eit uttrykk for å tru. Me ønskjer at ting skal ordna seg raskt og effektivt. Men Gud har betre tid enn oss, og let oss stå i ein smerte for å fremja høgare og edlare mål med liva våre. Men slik pedagogikk forstår ikkje me så godt. Me skjønar ikkje vitsen med å ha det trøblete, og lurer på om Gud har gløymt oss eller om han rett og slett ikkje finst. Det er sjøkvsagt tullete tankar. Gud gløymer oss like lite som ei mor gløymer barnet ho ammar, men oppdreg oss ved å føra oss gjennom utfordringar som pressar oss nærare han, og når me er hos Gud med liva våre, kan han fylla oss me gode kvalitetar som me elles ikkje kunne fått del i.  Det er ikkje alt som går fort her i verda. Å bygga karakter tek tid, det veit Gud. 

Mange av dei problema me kjem opp i skuldast dårlege val me sjølv har teke. Det har ingenting med Guds oppseding av oss å gjera. Likevel vil Gud bruka dette til vår fordel dersom me erkjenner feila våre og tek dei oppgjer som er naudsynte for å koma nokonlunde heilskinna vidare. Hos Gud er det gjenoppretting å finna for følgjene av eigen dårskap.

Men nokre skal bli til skamme, og det er dei som er trulause utan grunn, dei som forlet Gud i hjarto sine, dei som strir mot han og forkastar både lov og evangelium. Desse skal stå att med skam den dagen domen skal fellast over liva deira. Det er ein trist sorti for menneske som var så høgt elska.